از قدیم معروف بوده است که پا قلب دوم انسان و مخصوصا کوهنوردان است . بنابراین کفش که محافظ پا است از مهمترین وسایل و پوشاک کوهنوردی به شمار می رود . کفش های قدیم از چرم ساخته می شد که بنا به شرایط مورد استفاده ، ضخامت و تعداد لایه های چرم متفاوت بود . یکی از اشکالات کفش های چرمی زمستانی وزن بالای آنها بود که با اختراع لایه ها و پارچه های جدید با عناوین گورتکس – سیمپاتکس و تینسولیت تا حدی این نقیصه جبران گردیده است . لایه گورتکس که در انواع پوشاک زمستانی کوهنوردی نیز بکار می رود دارای خاصیت یک طرفه بودن است ؛ یعنی تنها از یک طرف کاملا ضد آب و باد است و در نتیجه از داخل بخار و گرمای ناشی از تعرق و فعالیت را به خارج می فرستد و از خیس شدن پوشاک زیر و سرمازدگی جلوگیری می کند . لایه سیمپاتکس نیز مانند گورتکس ضد آب و ضد باد و دارای قابلیت تنفسی است . لایه تینسولیت نیز عایق بوده و در کفش های زمستانی و سنگین بکار می رود .
زیره کفش کوهنوردی نیز از لایه های مخصوصی ساخته می شود که معروفترین آن ویبرام ایتالیا است . همچنین اخیرا لایه ای شوک گیر نیز ساخته شده که فشار ضربه های وارده به کف پا را کاسته و پا دیرتر خسته می شود و در سرازیری زانوها کمتر آسیب می بیند .
با توجه به پیشرفت هایی که در زمینه ساخت کفش های کوهنوردی بدست آمده و به برخی از آنها در بالا اشاره شد ؛ امروزه برای هر نوع برنامه کوهنوردی و برای هر فصل و منطقه کفش خاصی ساخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد و دیگر عنوان کفش های چهار فصل یا همه کاره دور از ذهن می باشد . به عنوان مثال در کفش های مخصوص سنگنوردی نوع کفش برای مرد و زن و همچنین بسته به جنس و نوع سنگ متفاوت می باشد .
انواع کفش های کوهنوردی
کفش صعود های بلند
(High Altitudeclimbing)
این بخش شامل کفش های ۳ پوش و ۲ پوش است که بیشتر کاربرد زمستانی و صعود ارتفاعات بلند مانند کوههای هیمالیا را دارد. این دسته از کفش ها به دلیل نوع ساختار و مواد به کار رفته در زیره ی کفش و رویه ی آن محافظ و عایق بسیار قوی در برابر سرما بوده در شرایط سخت زمستان سرد وارتفاعات بلند از پای کوهنوردان محافظت می کند.لازم به ذکر است منظور از ۲ پوش و ۳ پوش این است که کفش از ۲ یا ۳ لایه ی مجزا تشکیل شده است که در داخل هم قرار می گیرند. در زیر نمونه ای از کفش ۲ پوش را می بینید.
کفش کوهنوردی فنی
(Technical Climbing)
این بخش شامل کفش های قوی کوهنوردی است که تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برخی به دلیل ویژگی لایه های مصرف شده در تولید آن ها قابل استفاده در صعود های بلندو زمستانی نیز می باشد. این کفش ها باید علاوه بر سبکی عایق قوی حرارت نیز باشند و در طراحی ساختار آنها راحتی پا و قابلیت مانور دادن با کفش ها بسیار مهم است. این کفش ها اغلب دارای ساق بلند تری نسبت کفش های تک پوش کوهنوردی بوده و اساسا جنس زیره ها ، عایق های حرارتی رویه ی کفش با سایر کفش های تک پوش متفاوت است.
کفش کوهنوردی
(Back Packing)
این بخش شامل کفش های نیمه سنگین کوهنوردی است و برای صعود های چند روزه قابل استفاده
برخی از آن ها که لایه گورتکس یا سیمپاتکس دارند برای صعود زمستانی کاملا سبک کاربرد دارند. اغلب فاقد محل نصب کرامپون ثابت هستند. از ویژگی های این کفش ها دقت در انتخاب زیره ی مناسب جهت تسهیل در حمل کوله پشتی و بارهای سنگین در مسیر های راهپیمایی طولانی است. این کفش ها دارای زیره ی قابل انعطاف تری نسبت به انواع قبلی هستند.
کفش کوهپیمائی
(Trekking)
ترکینگ به معنای سفر پیاده در مناطقی است که اصولا وسیله ی نقلیه آنجا نباشدیا امکان آمدن آنها وجود نداشته باشد.ترکینگ معمولا به پیاده روی روی مسیر های گوناگون اطلاق می شود اما به پیاده روی های ماجراجویانه طی چند روز هم گفته می شود. بیشتر کارهای طبیعت گردی و کوهپیمایی های سبک در این دسته طبقه بندی می شوند.این بخش شامل کفش های سبک کوهپیمائی است و از آن ها باید در حد صعود های یک روزه انتظار داشت و به دلیل داشتن دوخت در روی کفش نباید از آن ها در مسیر های سنگ لاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.
کفش های راهپیمائی
(Walking, Hiking)
هایکینگ یک فعالیت ورزشی بسیار جذاب و مسرت بخش است و به راهپیمایی و عبور از مسیر های نیمه پست و ناهموار، محیط های جنگلی در دل طبیعت و دامنه ی کوهها اطلاق می شود و مدت آن نیز بسته به نوع شرایط می تواند بین یک یا چند روز طول بکشد.این کفش ها شامل کفش هایی است که در مسیر های ساده قابل استفاده بوده و عموما در کفه آن از شکوک گیر استفاده شده است.
کفش سنگ نوردی
(Climbing)
این کفش ها که اصطلاحا کتانی سنگ نیز نامیده می شودند کفش هایی است که برای صعود های سالنی و استفاده در طبیعت کاربرد دارد.