گزارش برنامه قله شیر کوه یزد و بازدید از اثار تاریخی یزد
زمان برنامه : 29 آذز ماه تا اول دی ماه 96
گزارشگر برنامه : نازی یگانه جو
موقعیت جغرافیایی منطقه
ارتفاعات شیرکوه در جنوب شهر یزد در مرکز ایران واقع شده است و بخشی از رشته‌کوه مرکزی میباشد و مساحتی معادل سه هزار کیلومتر مربع را شامل می‌شود. این کوه‌‌‌ها از جنوب‌غربی شهر یزد شروع و تا جنوب‌شرقی آن ادامه دارند.ارتفاع بلندترین نقطه آن از سطح آب آزاد در حدود ۴۰۷۵ متر است. به نظر می‌رسد وجه تسمیه این کوه به دلیل شباهت آن به یک شیر خفته از فاصله دور میباشد. برای صعود به این قله مسیرهای گوناگونی وجود دارد. مسیر مورد نظر ما اب ریز بود که دارای دو مسیر فرعی به نامهای دره نجیب و لاسرگون میباشد. وجه تسمیه آن نیز وجود تنگه‌ای است با شیب تند و طولانی به نام دره نجیب که مشکل‌ترین بخش صعود میباشد. شیرکوه بلندترین ارتفاع استان یزد را داراست و در بیشتر فصول سال پوشیده از برف است و یکی از منابع تأمین آب روستاهای اطراف تفت، یزد ومهریز ومنشاد میباشد. شیرکوه همچنین یکی از نقاط سردسیر و خوش آب وهوای استان محسوب می‌شود و بیشتر توانمندان یزدی ویلایی در روستاهای اطراف این کوه بویژه در ده بالا(تفت)، طزرجان و بنادک سادات دارند. برای رسیدن به شیرکوه باید به شهر تفت در سی کیلومتری یزد و از آنجا به روستائی ییلاقی به نام ده بالا رفت که ۲۶۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و حدود ۲۰ کیلومتر از شهر تفت فاصله دارد و این مسیر حدود یک ساعت و نیم طول می‌کشد.
نزدیکترین مرکز بهداشتی به منطقه در روستای ده بالا میباشد.
خط ارتباطی تلفن همراه در تمام طول مسیر وجود داشت به جز در منطقه ای بین جان پناه و قله.
بالاترین ارتفاع مسیر از سطح دریا:4075 متر مسافت تقریبی پیمایش شده:25 کیلومتر
وسیله نقلیه مورد استفاده شده در این برنامه یک دستگاه اتوبوس بود. وضعیت راه اصلی به این منطقه اسفالت و مناسب بود.
منبع تامین اب در این منطقه دو چشمه اب شیرین در دره نجیب و جان پناه بود.
هزینه ی برنامه به ازای هر نفر 85000 تومان بود.
اسامی تعدادی از قله‌های شیرکوه
قله «برفخانه طزرجان» با ارتفاع ۳۹۹۰ متر مشرف به روستای زیبا و دیدنی طزرجان شامل «میل‌برفخانه»، قله غربی برفخانه، قله اصلی برفخانه و سوزنی‌های برفخانه که مشرف به بخش طزرجان بوده و دیواره‌ها و سوزنی‌های بسیار زیبایی دارد. . اين منطقه يكي از بهترين مناطق صعودهاي فني و سنگنوردي ايران با درجه سختي‌هاي متفاوت است.
قله سنگی «بنادک» که مشرف به روستای “بنادک” و در شمال‌غربی بخش منشاد قرار دارد. . ارتفاع بنادک ۲۰۴۰ متر و به علت داشتن دیواره و مسیرهای صخره‌ای قابل اهمیت است. این قله در واقع یک سوزنی یا برج سنگی است که قسمت‌های بالای آن برای صعود به کار فنی احتیاج دارد.
کوه منشاد با ارتفاع 3875 متر شامل قله هایی به نام «منشاد»، «خیبر»، «مهریز»، «نیریز» در قسمت جنوب‌شرقی بخش منشاد قرار گرفته است. . اين كوه تقريبا به موازات شيركوه است و مي‌توان آنها را قرينه يكديگر دانست.
برج «ارنان» با ارتفاع ۲۸۹۹ متر که جدا از منطقه شیرکوه و در جنوب آن در دل کویر «ابرقو» در بخش «نیر»در ميان كوير، چونان نگيني در انگشتري با نقش نگارهاي قديمي بروي خود و به شکل یک برج عظیم سنگی بسیار زیبا مي درخشد.
اغاز برنامه
برنامه در شب چهارشنبه 29 اذر ماه 1396به سرپرستی اقای مهدی صولتی و خانم نازی یگانه جو و مسئولین فنی اقای بیات پور و خانم نرگس اسدپور انجام شد. در این برنامه سرقدمی به عهده خانم فریده یگانه جو و جناب اقای جواد میرزاخانی زحمت عقب داری گروه را بر عهده داشتند.در این برنامه 7نفر از بانوان و 11 نفر از اقایان باشگاه کوهنوردی طبیعت دوست شیراز شرکت داشتند. ساعت حرکت: 23:00 از سرقدوسی به سمت شهرستان ده بالا در یزد.
صعود به سمت قله
ساعت 7:15 به روستای ده بالا رسیدیم و تا دوستان اماده شدن در ساعت 7:45 به سمت قله از مسیر دره نجیب به راه افتادیم.هوای کمی سرد اما دلچسب بود. در انتهای روستا و سمت راست، مسیر پا کوب صعود به چشم می خورد. فلش هایی ،جهت مشخص کردن مسیر صعود نصب شده بود. مسیر مارپیچی راه یاداور مسیر کوه دراک بود. همنوردان اهسته و پیوسته به دنبال هم حرکت میکردند و از محیط لذت میبردند.و مسیر خود به سمت دیواره های سنگی قبل از دره نجیب ادامه دادیم. لازم به ذکر است که در این محل چشمه ای جهت تامین آب وجود دارد. در ابتدای دره، فلشی، مسیر جانپناه و دره نجیب را مشخص می کند.این دره تقریبا بیشترین شیب مسیر را دارد.درساعت 9:15 برای صرف صبحانه متوقف شدیم تا 9:45. در بالای دره نجیب با منظره ای زیبا مواجه شدیم زیرا می توانستیم به طور همزمان روستای ده بالا و قلل شیرکوه گاو و گوساله،طزرجان و کمی جلوتر قله منشاد را مشاهده نمایید و این منظره تا رسیدن به جانپناه قابل مشاهده است.در ساعت 12:15به جان پناه رسیدیم. چشمه ای دیگر در کنار جانپناه جهت تامین آب شرب مورد نیاز وجود داشت. بعد از کمی توقف و خوردن تنقلات به سمت قله به راه افتادیم. مسیر برفی بود و ابرهای باران زا در حال گره خوردن به هم بودن به همین دلیل به دستور سرپرست قرار شد ساعت 14:00 هرجا بودیم به سمت پایین کوه حرکت کنیم.خوشبختانه با تلاش و سرعت گرفتن دوستان و کمی تغییر مسیر در ساعت 14:00 به قله رسیدیم و بعد از گرفتن عکس یادگاری مسیر برگشت به جان پناه رو دنبال کردیم. ساعت 15:00 به جان پناه رسیدیم . ناهار را در انجا صرف کردیم و 15:45 به سمت دره نجیب حرکت کردیم.از انجایکه ساعت 17:15 هوا تاریک میشد با سرعت بیشتری حرکت میکردیم تا مسیر دره را طی کنیم.ساعت 18:00 همه سلامت به پایین کوه و روستای ده بالا رسیدیم.
بازدید از اثار تاریخی یزد
با یک همه پرسی قرار شد ابتدا به میدان امیرچخماق در یزد برای خرید سوغات و خوردن شام بریم.در ساعت 10:30 به سمت ورزشگاه شهید نصیری که توسط سرپرست برنامه جناب صولتی با تماس به تربیت بدنی منطقه رزرو شده بود حرکت کردیم.دو سوییت 8 تخته با حمام و اب گرم بهترین انتخاب برای گذراندن شب یلدا و خستگی صعود بود.پس از گرفتن دوش اب گرم در ساعت 1:00 بامداد برای برگزاری مراسم یلدا دور هم دوباره جمع شدیم و با خوردن هندوانه و میوه و تنقلات ساعات خوشی برای دوستان رقم خورد.صبح فردا روز جمعه 30 اذر ماه با صبحانه گرم ( اش سبزی) که اقای جواد میرزاخانی زحمت کشیده بودند از همنوردان پذیرایی شد.در ساعت 8:30 به سمت اتشکده وره رام زرتشتیان حرکت کردیم.و سپس بازدید از مناطق تاریخی دیگر همچون : میدان میرچخماق زورخانه و اب انبار 5 بادگیر موزه اب مسجد جامع یزد و باغ دولت اباد بود و از توضیحات همنورد خوبمان جناب اقای بیات پور بهره بردیم.
اتشکده ورهرام یزد محل نگهداری آتش مقدس زرتشتی در شهر یزد و نیایشگاه زرتشتیان ساکن در این شهر است. آتشی که درون این آتشکده می‌سوزد بیش از ۱۵۰۰ سال است که روشن مانده‌است . ساختمان کنونی آتشکده یزد در آبان ماه ۱۳۱۳ با سرمایهٔ یک زرتشتی پارسی به نام «همابائی» بر قطعه زمینی که از سوی چند تن از زرتشتیان ایران ازجمله برادران امانت به یاد فوت پدرشان «اردشیر مهربان رستم» امانت وقف شد، ساخته شده است .میدان میرچخماق در زمان تیموریان قرن 8 توسط حاکم شهر یزد، امیر جلال الدین چقماق ساخته شده و شامل بازار، مسجد، تکیه و دو آب انبار می باشد. این میدان از همان ابتدا یکی از میدان های اصلی شهر بود که مردم برای مراسم های مختلف در آن جمع می شدند. زورخانه و اب انبار 5 بادگیر میر چخماق که قدمتش به دوره صفویه برمی گردد در کنار بازارچه حاجی قنبر قرار دارد و در سال ۱۳۸۵ ثبت ملی شده است. موزه آب شهر یزد یکی از دیدنی ترین موزه های شهر و یکی از جالب ترین موزه های آب دنیا می باشد این موزه در خانه کلاهدوزها قرار دارد که با مساحت ۷۲۰ مترمربع، یکی از شگفت انگیزترین ساختمان های تاریخی یزد می باشد . در این موزه لوازم مختلف حفر قنات، ابزار و ادوات اندازه گیری حجم آب، وسایل تامین روشنایی در قنات، اسناد و مدارک خرید و فروش آب و وقف نامه های قدیمی، کتابچه میراب ها و اسناد توزیع آب، ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری لوازم و اشیای ارزشمند دیگر به چشم می خورد و یکی از بهترین مکان ها برای شناخت تاریخ می باشد. مسجد جامع یزد به شیوه یک ایوان در دل کویر میباشد و در طی حدود ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شده‌است. پایه‌های اصلی مسجد را ساسانیان و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری دانسته‌اند. بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری دانسته‌اند. باغ دولت‌آباد در یزد در اواخر دوره افشاریه و درسال ۱۱۶۰ ه.ق توسط محمد تقی خان بافقی معروف به (خان بزرگ) که وی سرسلسله خاندان خوانین یزد بود احداث گردید. بادگیر عمارت با ارتفاع ۳۳/۸ متر بلندترین بادگیر خشتی شناخته شده در جهان است(منبع ویکی پیدیا).
سیاحت و گردشمان در شهر یزد در ساعت 13:15 به پایان رسید و پس ازصرف ناهار در رستوران در ساعت 15:00 به سمت شهرمان شیراز حرکت کردیم .در مسیر برگشت در نزدیکی روستای اسلامیه توانستیم عقاب کوه را مشاهده کنیم.اما به دلیل ضیق وقت و تاریکی هوا موفق به دیدن سرو 3000 ساله ابرکوه نشدیم. با توقفی کوتاه در دشت مرغاب دوستان به صرف چای و بیسکویت دعوت شدند. تا اینکه در ساعت 9:30 همه سلامت به شیراز رسیدیم و برنامه به خوبی و خوشی پایان یافت.
